(Thethaovanhoa.vn) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa lên tiếng cảnh báo rằng dân số nước này đang ở giai đoạn giảm nhanh nhất trong vài thập kỷ gần đây và có thể tiềm ẩn gây ra khủng hoảng cả về dân số cũng như kinh tế, thậm chí khủng hoảng chính trị, trong tương lai không xa.
Lười vận động đẩy hơn 1/4 dân số thế giới nguy cơ mắc các bệnh chết người
Hơn 1,4 tỷ người trưởng thành đang tự đẩy mình vào nguy cơ mắc các bệnh chết người chỉ vì không vận động thể chất đủ mức cần thiết. Đây là kết quả nghiên cứu mới được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố trên tạp chí The Lancet Global Health ngày 5/9.
Đã nhiều năm Trung Quốc thực hiện hàng loạt chính sách để kiểm soát tăng dân số, kể cả chính sách mỗi gia đình chỉ được có một con, và nay nước này lại bước vào kỷ nguyên tăng trưởng “âm” về dân số.
Theo tờ The New York Times số ra ngày 17/1, Viện Khoa học Xã hội Trung quốc vừa công bố nghiên cứu cho thấy chính sách một con của Trung Quốc đã đạt được mục tiêu ban đầu là tăng trưởng dân số chậm lại, nhưng đồng thời tạo ra nhiều thách thức mới cho chính phủ nước này.
Giảm tỷ lệ sinh và tăng tuổi thọ đồng nghĩa sẽ khó có đủ người lao động để nuôi số dân khổng lồ và đã già. Các nhà khoa học cho rằng quá trình giảm dân số ở Trung Quốc sẽ bắt đầu năm 2027, thậm chí có thể sớm hơn.
Theo nghiên cứu, Chính phủ Trung Quốc đã nhìn thấy xu hướng giảm dân số từ năm 2013 và đã nới lỏng quy định “chỉ được sinh một con” đối với những trường hợp nhất định. Năm 2016, Chính phủ Trung Quốc đã quyết định cho mỗi gia đình được sinh 2 con nhằm tạo ra “thời kỳ bùng nổ trẻ sơ sinh”, song kế hoạch này không diễn ra như kỳ vọng. Số trẻ sơ sinh chỉ tăng chút ít vào năm 2016 và đến 2017 lại giảm, với 17,2 triệu trẻ được sinh ra năm 2017, ít hơn 17,9 triệu trẻ được sinh vào năm 2016.
Tờ The Global Times của Trung Quốc đưa ra số liệu sơ bộ ước tính số trẻ được sinh trong năm 2018 có thể chỉ khoảng 15 triệu và đã có những địa phương cho biết tỷ lệ sinh ở khu vực của họ giảm tới 35%.
Theo tính toán khoa học, tỷ lệ sinh trung bình cần thiết để giữ nguyên dân số là mỗi bà mẹ sinh 2,1 con. Tỷ lệ sinh trung bình ở Trung Quốc được công bố chính thức là mỗi bà mẹ có 1,6 con. Nền kinh tế ngày càng mở rộng khiến nhiều đôi trẻ ở Trung Quốc chịu nhiều áp lực kinh tế, bao gồm chi phí ngày càng tăng cho học tập và nhà ở, khiến họ khó có điều kiện sinh con.
Giới khoa học xã hội cho rằng khủng hoảng dân số nhãn tiền có thể chính là "gót chân A-sin" trong cuộc cải cách kinh tế ngoạn mục của Trung quốc 40 năm qua.
Dân số giảm có thể tạo ra gánh nặng đối với nền kinh tế và lực lượng lao động của Trung Quốc. Trong tương lai, số người lao động sẽ ít đi và chính phủ sẽ gặp khó khăn khi phải trả lương cho số dân ngày càng già và sống thọ hơn. Đồng thời dân số giảm thì sức tiêu dùng cũng giảm và điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế.
Một số ý kiến so sánh khủng hoảng dân số của Trung Quốc với cuộc khủng hoảng dân số những năm 1990 của Nhật Bản khiến nền kinh tế đang bùng nổ của nước này khi đó chững lại. Giáo sư Yi của Đại học Bắc Kinh cảnh báo dân số Trung Quốc đang giảm và sẽ già rất nhanh, theo đó tăng trưởng kinh tế chắc chắn sẽ suy giảm.
TTXVN/Hải Vân
Tags