(TT&VH) - Hôm 6/7, tác phẩm điện ảnh mới nhất - Sưu tác (Caught in the Web) - của đạo diễn nổi tiếng Trung Quốc Trần Khải Ca (60 tuổi), đã có mặt ở các rạp chiếu đại lục. Phim đề cập tình trạng “bạo lực online” và “tìm kiếm thông tin cá nhân trái phép trong xã hội hiện đại”, vấn đề mà chính đạo diễn từng phải gánh chịu.
Chuyện là hồi năm 2005, Trần Khải Ca đã bị làm bẽ mặt khi ông xúc tiến bộ phim Vô cực. Lúc đó, đạo diễn phim thương mại còn khá vô danh tên là Hu Ge làm nhái bộ phim này trong băng video mang tên A Murder Case Caused by a Bun. Hậu quả là băng video này đã khiến cư dân mạng được dịp đùa cợt hả hê, còn đạo diễn Trần thì phát khùng.
Không “trả thù” internet
“Tôi không nghĩ một người đàn ông lại có thể vô liêm sỉ như vậy” - Trần Khải Ca nói về hành động của đạo diễn trẻ và thời điểm đó câu nói của ông lại càng “chọc cười” cư dân mạng.
Bộ phim mới nhất của ông - Sưu tác được dàn dựng theo tiểu thuyết online ăn khách Human Flesh Search của Wen Yu. Đây là tiểu thuyết online đầu tiên đoạt giải văn học hàng đầu Trung Quốc - giải Văn học Lỗ Tấn - năm 2010. Phim kể về một cô gái xinh đẹp tên là Ye Lanqiu (Cao Viên Viên). Cô rời bệnh viện sau khi được chẩn đoán mắc bệnh ung thư. Quá sốc và đau khổ khi hay tin mắc bệnh nan y, Ye Lanqiu buồn bã ngồi trên xe buýt và cô từ chối nhường ghế cho một ông già. Hành động của cô đã bị một nhà báo ghi lại bằng điện thoại di động.
Sau khi nhà sản xuất Chen Ruoxi đưa hình ảnh đó lên truyền hình, nó đã gây nên một cuộc tranh cãi trên mạng, Ye Lanqiu cảm thấy mình bị xúc phạm.
Sau đó, cư dân mạng đã thực hiện một cuộc tìm kiếm để biết được tên tuổi, công việc, số điện thoại di động của cô và tải những thông tin đó lên mạng. Bà Mo Xiaoyu, vợ của ông chủ nơi cô làm việc, đang nghi ngờ Ye có quan hệ tình ái với chồng mình, cũng hùa vào đả kích cô cùng cư dân mạng. Sự việc này khiến cô mất cả việc làm lẫn người yêu.
Được coi là chủ đề nhạy cảm, nhưng đạo diễn Trần phủ nhận ông làm phim là để trả thù “tai nạn” mà ông mắc phải cách đây 7 năm. “Tôi từng bị hiểu sai trên Internet, nhưng tôi không lấy phim ảnh để làm phương tiện trả thù. Việc này chẳng hợp với tôi chút nào”- Trần Khải Ca cho biết và nói thêm, internet là một phần chủ yếu của cuộc sống hiện đại. “Chúng ta cần phải có lối thoát. Tôi không tin con người ta có ác tâm khi họ tấn công ai đó trên internet - mọi người chỉ thích thấy sự lộn xộn, ầm ĩ. Tuy nhiên, để tạo được tính tích cực bạn phải tự kiềm chế được cảm xúc của mình, vì bạn sẽ khó che giấu được nếu như làm điều gì sai”.
Đạo diễn Trần bị coi là người “nghiện” internet và nhiều người nói rằng ông là một nhà làm phim kiểu sách vở. Đạo diễn Phùng Tiểu Cương từng có câu nói nổi tiếng về Trần Khải Ca: “Nhiệm vụ của ông ấy là sống trong một tháp ngà, suy nghĩ về những vấn đề quan trọng như lòng nhân đạo của người Trung Quốc”.
Các bộ phim trước của Trần Khải Ca, đặc biệt là những thiên sử thi gây nhiều tiếng vang như Bá vương biệt cơ và Hoàng thổ, khảo sát về đặc tính của người Trung Quốc sâu sắc và mạnh mẽ hơn hầu hết các nhà làm phim khác. Tuy nhiên, Trần Khải Ca không thích được gắn mác “bậc thầy” bởi với ông “như vậy nghe cứ như vẻ một nhà thông thái rởm đã già” - Trần Khải Ca bày tỏ.
Áp-phích phim Sưu tác
Những nhân vật “bướng bỉnh”
Trong khi các nhà phê bình nhận định, phim Sưu tác cho thấy một Trần Khải Ca khác hẳn: thoải mái, hài hước và dễ tiếp cận; thì đạo diễn Trần chỉ đồng ý một phần. “Tôi không còn muốn lúc nào cũng truyền đi những thông điệp ý nghĩa về văn hóa và xã hội qua phim. Tôi muốn mọi người tìm được hy vọng và hạnh phúc trong bộ phim này. Tuy nhiên, các nhân vật trong phim của tôi vẫn là một týp người, những người mà tôi gọi là các nhân vật bướng bỉnh”.
Chẳng hạn như Cheng Dieyi, nhân vật chính trong phim Bá vương biệt cơ, vẫn bị ám ảnh với kinh kịch mặc cho thời thế đã thay đổi. Hay Trần Khải Ca mô tả Kinh Kha trong phim Hoàng đế và thích khách (1999) là kẻ tất phải thất bại khi mưu sát Tần Thủy Hoàng bằng một con dao găm. Nhưng Kinh Kha không hề do dự và chính điều đó mà “ông được nhớ đến trong thơ và nhiều cuốn sách lịch sử” - Trần Khải Ca nói.
Đạo diễn Trần giải thích, đáng lẽ nhân vật Ye Lanqiu trong phim Sưu tác có thể đưa bệnh án của mình lên Internet và qua đó mọi người sẽ tha thứ cho hành động của cô trên xe buýt, nhưng cô không làm như vậy và sống những ngày cuối đời trong áp lực và tự trọng.
“Trong tôi đã có một số thứ thay đổi, nhưng có nhiều thứ thì không. Tôi luôn ngưỡng mộ những người luôn tin tưởng vào điều gì đó và hiếm khi giải thích tại sao. Dường như với nhiều người, họ thật ngu ngốc, nhưng họ lại khiến tôi ‘kính nể” - Trần Khải Ca giãi bày.
Việt Lâm (tổng hợp)