Raphinha, từ kẻ ngoài rìa chuyên… sút trượt tới nhân tố chủ chốt của Hansi Flick ở Barca

Từ chỗ chỉ là một quân bài dự bị ở Leeds, giờ đây Raphinha đã trở thành nhân tố chủ chốt ở Barca của HLV Hansi Flick nhờ vào khát khao ghi bàn mãnh liệt.

Raphinha hồi sinh ở Barca nhờ Hansi Flick

Muốn ghi bàn, trước hết bạn phải học cách sút trượt. Công bằng mà nói, Raphinha trượt khá nhiều. Kiểu sút trượt phổ biến nhất của anh có lẽ là cú cứa lòng thấp bằng chân trái, bóng đi xẹt ngang khung thành rồi biến mất sau biển quảng cáo với một tiếng "phịch" chẳng ai nghe thấy, trong khi thủ môn ung dung bước đi tìm quả bóng mới. Nếu bạn nhắm mắt lại và hình dung cảnh Raphinha sút trượt, thì rất có thể đây chính là pha bóng bạn đang tưởng tượng.

Nhưng Raphinha còn có vô số kiểu sút trượt khác. Cú bắt volley hụt ở cột xa, một trong những "đặc sản" của anh. Cú sút phạt đập hàng rào. Cú đánh đầu lỗi đưa bóng bay vọt xà mà chẳng tạo ra chút nguy hiểm nào và vốn dĩ, anh cũng chưa bao giờ là một chuyên gia không chiến.

Nhưng Raphinha vẫn tiếp tục thực hiện những pha di chuyển ấy, hết lần này đến lần khác, suốt cả trận nếu cần. Nếu bắt đầu bài viết về một trong những chân sút xuất sắc nhất châu Âu bằng cách liệt kê những kiểu sút trượt của anh nghe có vẻ kỳ quặc, thì chính điều đó lại giúp lý giải tất cả.

Raphinha là một cầu thủ chạy cánh chứ không phải trung phong thực thụ, nhưng anh sở hữu một phẩm chất chung với mọi cây săn bàn hàng đầu thế giới: khả năng ưu tiên số lượng hơn sự hoàn hảo, biết cách bỏ lại cú sút hỏng phía sau, tiếp tục lao lên và sút bóng với một sự quyết liệt, kiên cường không ngừng nghỉ.

Raphinha đã sút trượt 32 lần tại Champions League mùa này – chiếm 73% tổng số cú sút của anh. Chỉ có Ousmane Dembélé của PSG là bỏ lỡ nhiều hơn. Hay nói cách khác: chân sút xếp thứ hai trong danh sách vua phá lưới Champions League – người đang âm thầm trải qua một trong những mùa giải cá nhân ấn tượng nhất lịch sử – lại không nằm trong top 20 cầu thủ sút trúng đích nhiều nhất tính theo 90 phút thi đấu.

Và thực tế, đây không phải điều gì mới mẻ. Ở mùa giải Premier League cuối cùng khoác áo Leeds, Raphinha đứng thứ 9 về tổng số cú sút nhưng chỉ xếp thứ 31 về số cú sút trúng đích. Tóm lại, anh luôn là mẫu cầu thủ bỏ lỡ rất nhiều – nhưng vẫn tiếp tục thử, bởi anh hiểu rằng bóng đá, xét cho cùng, là trò chơi của xác suất. Phần lớn thời gian, bạn sẽ thất bại. Nhưng nếu cứ kiên trì nhắm về phía khung thành, biết đâu bạn sẽ có ngày lập hat-trick… và giành Quả Bóng Vàng.

Mùa hè năm ngoái, cơ hội của Raphinha tưởng chừng đã cạn kiệt. Một mùa giải 2023–24 kém ấn tượng đẩy anh ra rìa, buộc phải cân nhắc tìm bến đỗ mới. Lamine Yamal đang chiếm trọn vị trí ưa thích của anh bên hành lang cánh phải, Nico Williams thì được theo đuổi để trám vào cánh đối diện, còn tình hình tài chính của CLB buộc Barcelona phải bán người để mua sắm. Ai cũng biết rằng đội bóng xứ Catalunya sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán nếu có đề nghị phù hợp.

Barcelona hiện tại không còn là một đội bóng dễ dàng cho ai cơ hội thứ hai. Một lời đề nghị từ Al Hilal ở Saudi Pro League đã được đưa ra – nơi Raphinha có thể hội ngộ cùng các đồng đội người Brazil như Malcom, Neymar và Renan Lodi. "Tôi thấy nhiều người muốn tôi ra đi," anh kể. "Nói rằng tôi không đủ trình để ở lại CLB. Tôi đã khủng hoảng tinh thần, và đó là khoản tiền có thể thay đổi cuộc sống cả gia đình tôi."

Thực tế, Raphinha từng chán nản đến mức nghĩ đến chuyện treo giày ở tuổi 27. Nhưng rồi anh có một kỳ Copa América tuyệt vời, được chọn vào đội hình tiêu biểu của giải đấu. Khi trở lại, anh nhận được cuộc gọi từ HLV mới của mình: "Trước khi đưa ra bất cứ quyết định nào, hãy đến và tập luyện với tôi.", Hansi Flick nói.

Vậy Flick đã nhìn thấy điều gì mà người khác bỏ qua? Năng lượng và thể chất từng được rèn giũa dưới bàn tay khắc nghiệt của Marcelo Bielsa tại Leeds. Kỹ năng rê bóng táo bạo. Tần suất dứt điểm cao. Tinh thần làm việc phòng ngự bền bỉ – tất cả những điều này đều đã rõ ràng với bất kỳ ai từng cộng tác cùng Raphinha. Flick đã hình dung ra một cỗ máy tấn công tốc độ và đầy nhiệt huyết, và với khả năng đột phá, dứt điểm nhanh, linh hoạt chơi cả biên lẫn bó vào trung lộ, Raphinha là mảnh ghép hoàn hảo.

Nhưng có lẽ điều Flick thực sự tinh tường không nằm ở khía cạnh kỹ thuật, mà là tinh thần. Ông nhận ra rằng trong một tập thể trẻ, Raphinha có thể trở thành một thủ lĩnh, một người định hướng, một cầu thủ hiện thân cho giá trị mà ông muốn xây dựng: Không sợ thất bại. Không ràng buộc bản thân. Quên đi cú sút hỏng trước đó và tiếp tục tiến lên. Lặp lại. Không ngừng.

Tất cả điều đó nói lên rằng Raphinha là mẫu cầu thủ cần một môi trường ổn định, giàu hỗ trợ để phát triển. Anh không sở hữu niềm tin tuyệt đối, gần như "thần thánh", vào bản thân như Kylian Mbappé hay Erling Haaland. Anh cũng không lớn lên qua các hệ thống đào tạo danh giá – mà phải vượt qua biết bao lời từ chối, ra châu Âu khi chưa từng đá một trận chuyên nghiệp ở Brazil. Sự thẳng thắn không màu mè trong những phát ngôn, cùng với lối chơi bốc đồng đầy rủi ro khi dứt điểm, dường như xuất phát từ một gốc rễ chung: sự chấp nhận thất bại như một phần không thể tránh khỏi của cuộc đời, và điều quan trọng là cách bạn đối mặt với nó.

Có một khoảnh khắc trong trận chung kết Cúp Nhà vua gặp Real Madrid hôm thứ Bảy vừa rồi gần như phản ánh trọn vẹn điều đó. Phút bù giờ thứ sáu và cũng là phút cuối cùng của trận đấu, Raphinha ngã trong vòng cấm Real. Trọng tài chỉ tay vào chấm phạt đền. Vỡ òa cảm xúc. VAR can thiệp. Quyết định bị hủy. Raphinha không được hưởng phạt đền, mà còn phải nhận thẻ vàng vì lỗi ăn vạ. Và anh không phản ứng gay gắt hay tỏ ra cáu giận – chỉ thở dài và vung tay, như thể muốn nói: "Ừ, đúng là số mình."

Những lời bàn tán về Quả Bóng Vàng, danh hiệu mà anh hiện đang là ứng viên nặng ký, có lẽ là hơi sớm. Khi không có giải đấu quốc tế lớn nào diễn ra vào mùa hè này, cơ hội đoạt danh hiệu cá nhân cao nhất chỉ thực sự rõ ràng nếu Barcelona vô địch Champions League. Mà nếu điều đó xảy ra, Pedri, Lamine Yamal hay Lewandowski hoàn toàn có thể chiếm được tình cảm công chúng hơn anh. Các chỉ số cơ bản cũng cho thấy mùa giải "kỳ lân" của Raphinha tại Champions League khó có thể lặp lại bởi 12 bàn thắng của anh đến từ chỉ số bàn thắng kỳ vọng (xG) vỏn vẹn 5,5.

Dù vậy, đây vẫn là một câu chuyện thật đáng nhớ. Một cầu thủ từng đứng trước nguy cơ rời khỏi bóng đá châu Âu, thậm chí là giã từ bóng đá, cuối cùng đã tìm thấy nơi mình thuộc về. Và từ đó, chúng ta rút ra bài học về giá trị của cơ hội thứ hai, của sự bền bỉ, và của một vinh quang vượt qua mọi phép tính tài chính hay con số thống kê.

Hoặc, như chính Raphinha từng nói: "Giờ tâm trí tôi đã khép lại với tiền bạc và mở ra với những giấc mơ."