Không phải VR, AR, Samsung công bố đặt niềm tin vào XR - công nghệ này là gì vậy?

Công nghệ ngày một phát triển, khiến chúng ta đang ngày có nhiều những "thực tế", từ "ảo", "tăng cường" cho đến "mở rộng".

Trong phần lớn thời lượng sự kiện Unpacked diễn ra đêm qua theo giờ Việt Nam, Samsung công bố loạt ba mẫu smartphone Galaxy S23 mới và loạt laptop với vẻ ngoài thời thượng. Nhưng những thiết bị này chưa phản ánh toàn cảnh thế giới tương lai mà tập đoàn công nghệ Hàn Quốc mường tượng.

Bên cạnh những thiết bị được trông đợi, Samsung còn công bố kế hoạch phát triển loạt sản phẩm phục vụ công nghệ “thực tế mở rộng”, với sự hỗ trợ từ những đối tác chủ lực như Google và Qualcomm.

Thực tế mở rộng, tiếng Anh là “extended reality” (còn được viết tắt là XR), là một thuật ngữ chung chỉ nhiều những công nghệ hỗ trợ thực tế ảo (VR - Virtual Reality), thực tế tăng cường (AR - Augmented Reality) và thực tế hỗn hợp (MR - Mixed Reality, tổng hợp cả VR và AR).

Những thuật ngữ này mô tả những cách khác nhau cho phép người dùng quan sát và tương tác với phần mềm hay dịch vụ có công nghệ. Tại sự kiện Unpacked, tuyên bố đầu tư vào ER của Samsung đồng nghĩa với việc công ty đang phát triển một hệ thống kính đeo đầu hỗ trợ các công nghệ hỗ trợ các thể loại “thực tế”.

Giải thích qua về công nghệ “thực tế mở rộng”

Trong những năm gần đây, thuật ngữ “XR - thực tế mở rộng bắt đầu được chấp nhận rộng rãi, như một khái niệm chung chỉ những công nghệ có thể giúp người dùng nhập tâm vào một thực tại khác hơn thực tế ta đang thấy. Những công nghệ tân tiến này bao gồm thực tế ảo - VR, thực tế tăng cường - AR và thực tế hỗn hợp - MR, và cả những công nghệ sẽ được phát triển trong tương lai nữa.

Để lý giải một cách dễ hiểu, thì:

Thực tế ảo (Virtual Reality) là một thực tại được dựng hoàn toàn bằng máy tính, trong đó người dùng có thể tương tác với các vật thể ảo thông qua một bộ công cụ hỗ trợ, có thể là kính đeo đầu, găng tay cảm biến, v.v…

Thực tế tăng cường (Augmented Reality) là một lớp thực tế ảo đè lên thực tại ta đang nhận biết bằng mắt thường. Ví dụ như gán giá trị, hình ảnh, thông tin, thông số cho những vật thể thực tế bạn đang thấy. Trò chơi Pokémon GO là một minh chứng cho thấy ứng dụng thực tế tăng cường thành công sẽ có sức hút như thế nào.

Còn trong thực tế hỗn hợp (Mixed Reality), vật thể ảo và vật thể thực có thể cùng tồn tại và tương tác với nhau trong thời gian thực. Một thiết bị MR sẽ phải mạnh mẽ hơn cả các phần cứng VR và AR ta đang có, để có thể xử lý thông số của cả vật thể thực và ảo trong cùng một không gian.

Thực tế mở rộng (Extended Reality) sẽ là khái niệm chung chỉ những khái niệm trên, và loạt công nghệ “thực tế X” khác mà chúng ta chưa phát triển tới. Có thể kể tới một số tình huống ứng dụng thực tế mở rộng trong đời sống như:

- Bán hàng: XR có thể giúp khách hàng thử sản phẩm trong môi trường ảo trước khi thanh toán. Đeo một chiếc đồng hồ ảo trên tay xem liệu có hợp dáng, đặt một chiếc bàn ảo trong phòng khách xem liệu có vừa vặn, v.v… là một trong những ví dụ trực quan nhất.

- Huấn luyện: XR có thể giúp kiến tạo những công cụ mô phỏng tình huống nguy cấp, giúp lính cứu hỏa, bác sĩ phẫu thuật, phi công, nhà khoa học, v.v… tập huấn trước khi chính thức bước vào thực nghiệm.

- Bất động sản: một chuyên viên bán hàng có thể giúp khách hàng tiềm năng trải nghiệm không gian sống được dựng sẵn trong môi trường XR, giúp họ hình dung mái ấm tương lai một cách dễ dàng và trực quan.

- Giải trí: đã từ lâu, ngành giải trí ứng dụng công nghệ thực tế ảo giúp mang lại niềm vui cho người trải nghiệm. Trong tương lai, khi công nghệ tiếp tục phát triển, khán giả sẽ còn được chứng kiến những loại hình giải trí tân tiến hơn nữa.

Định hướng của Samsung về tương lai của XR

“Rất nhiều công ty đã đang công bố [các công nghệ] bổ trợ nhiều loại thực tế”, CEO của Samsung, ông TM Roh trả lời phỏng vấn The Washington Post. “Chúng tôi cũng đang phát triển những công nghệ tương tự, không khác họ là mấy”.

Tuy nhiên tại buổi hỏi đáp, ông Roh không cung cấp thêm thông tin về dòng sản phẩm ER của Samsung, đồng thời khẳng định những sản phẩm này cũng sẽ không xuất hiện tại sự kiện Unpacked. Ông phát biểu đơn giản: “Chúng tôi đang tới đích, không còn quá xa đâu”.

“Riêng về chip, thì đây sẽ là màn hợp tác mang tính chiến lược với Qualcomm. Phần cứng sẽ do chúng tôi sản xuất”, ông nói, đồng thời bổ sung phần mềm sẽ được phát triển bởi Google. 

“Về hệ sinh thái, chúng tôi nỗ lực xác định mình sẽ phát triển hệ thống trên nền tảng nào. Khi tới bước cuối cùng, thì chúng tôi đã quyết định đó sẽ là Google”, ông Roh khẳng định, gián tiếp nhắc tới một hệ điều hành Android được phát triển riêng cho màn hình wearable của Samsung. Google và Qualcomm cũng lần lượt khẳng định họ đang hợp tác với Samsung để phát triển công nghệ thực tế mở rộng XR.

“Chúng tôi háo hức khi được cùng đối tác xây dựng một trải nghiệm nhập tâm thế hệ mới, sẽ nâng cao khả năng của người dùng khi sử dụng dịch vụ Google”, phát ngôn viên của Google, Kaori Miyake hào hứng nói.

CEO của Qualcomm, Cristiano Amon đồng thời chia sẻ niềm vui khi hợp tác với Samsung, và rằng “chúng ta sở hữu một nền tảng có thể đưa cơ hội trở thành sự thật, và dẫn lối cho tương lai của không gian mạng”. 

Cũng theo ông Roh, lộ trình đầu tư vào thực tế mở rộng sẽ bao gồm việc hợp tác với cả Meta và Microsoft. Tuy nhiên, ông không cung cấp thêm thông tin chi tiết.

Phải làm rõ, việc tạo ra cơ hội sử dụng và duy trì những thiết bị tăng cường thực tế (là các thiết bị hỗ trợ VR, AR, MR và XR) sẽ quan trọng hơn cả việc công bố thiết bị mới. Đó là lý do Samsung đề cao mối quan hệ giữa họ và các đối tác, thay vì tuyên bố loạt phần cứng hỗ trợ công nghệ mới.

“Chúng tôi tin rằng dù ít dù nhiều, hệ sinh thái sẽ sẵn sàng hỗ trợ các sản phẩm được ra mắt trong tương lai, đồng thời giúp các sản phẩm thành công”, ông Roh nói. “Và như các bạn đã biết, rất nhiều công ty đã thử, nhưng không có được thành công như mong đợi bởi lẽ hệ sinh thái chưa sẵn sàng”.

Việc Samsung nghiên cứu chế tạo một thiết bị đeo đầu hỗ trợ công nghệ tăng cường thực tại không khiến chúng ta bất ngờ. Năm 2015, họ đã từng công bố thiết bị Gear VR với giá thành phải chăng, giúp người dùng có thể tiếp cận với thực tế ảo thông qua chính smartphone của mình. Tuy đã dừng cải tiến và phát triển Gear VR, Samsung chưa dừng giấc mơ thực tế ảo khi công bố thiết bị Odyssey hồi năm 2017, một hệ thống kính đeo đầu có thể dùng được với máy tính chạy Windows.

Những năm gần đây, Samsung không còn chú tâm vào phát triển những sản phẩm hỗ trợ công nghệ thực tế ảo, trong khi đó những tập đoàn công nghệ khác (đơn cử: Meta) lại lấy những thiết bị thực tế ảo làm bước đà đột phá tiếp theo. Thế nhưng làn sóng sa thải đang lan rộng khiến Meta hay Microsoft phải cắt giảm đội ngũ phát triển các phần cứng và phần mềm dạng này, đồng thời khiến ngành công nghệ nghi ngờ tương lai của metaverse.

Trong khi đó, nhiều bên đang đồn đoán Apple chuẩn bị ra mắt thiết bị thực tế mở rộng vào mùa Xuân năm nay. Theo Bloomberg đưa tin, thiết bị bí ẩn đeo trên đầu này sẽ theo dõi được chuyển động cơ thể và thao tác tay trong không khí, đồng thời cung cấp một ảo ảnh thực tế tăng cường có thể ẩn mình dưới thế giới thực. Khi được hỏi, Apple không đưa ra bình luận gì. 

Dù Meta và Apple có thể liên tục xuất hiện trên các mặt báo, màn hợp tác giữa ba chuyên gia về màn hình - Samsung, phần mềm - Google và thiết kế chip - Qualcomm có thể thu hút sự chú ý của công chúng. Thông qua cái bắt tay của ba ông lớn trong ngành công nghệ, người dùng tương lai có thể có nhiều lựa chọn hơn về cách kết nối, cách làm việc của mình.

Định hướng phát triển mới này tới đúng lúc Samsung cần sự đổi mới. Theo báo cáo phân tích số liệu từ Canalys, lượng smartphone được bàn giao toàn cầu giảm tới 12% trong năm 2022, nhu cầu sắm đồ điện tử thấp khiến lợi nhuận quý của Samsung giảm tới mức thấp nhất trong vòng nhiều năm trở lại đây.

Ông Roh nhận định thị trường smartphone sẽ kém sắc trong nửa đầu năm Quý Mão, khi người tiêu dùng ngại bỏ tiền mua đồ điện tử mới. 

Nhưng ngay cả khi Samsung rục rịch chuẩn bị cho dự án mới, ông Roh vẫn không coi khoản đầu tư vào thực tế mở rộng của Samsung sẽ ảnh hưởng xấu mảng điện thoại. Dù nhu cầu giảm, ông vẫn tin rằng người dùng sẽ đầu tư vào những sản phẩm cao cấp, vốn sẽ cung cấp những lợi ích không tồn tại trên những dòng sản phẩm bình dân.

Có thể lấy ví dụ về dòng điện thoại Galaxy S23 mới được ra mắt: máy được trang bị bộ vi xử lý mới của Qualcomm, đồng thời công nghệ camera được cải thiện trông thấy. Galaxy S23 Ultra sở hữu một cảm biến 200 megapixel, giúp ảnh chụp ban đêm chân thực hơn bao giờ hết.

“[Smartphone] sẽ tiếp tục được xây dựng dựa trên chức năng tiên tiến và nhu cầu người dùng, và sẽ cung cấp thêm những trải nghiệm mới”, ông Roh khẳng định. Theo ông, những trải nghiệm giúp người dùng nhập tâm sẽ thay đổi hoàn toàn cách chúng ta nhìn nhận và tương tác với điện thoại.

Khi nói tới thực tế tăng cường và thực tế hỗn hợp, ông nói dù “đã có những thiết bị hỗ trợ những khía cạnh đó”, nhưng có thể trong tương lai, “chúng có thể kết hợp được với smartphone và tiếp tục được phát triển dựa trên nền tảng xây dựng được”.

Theo The Washington Post, Forbes