Nếu mỗi cậu bé chỉ mơ làm Công Vinh, Việt Nam không có chuyện cổ tích Iceland

(Thethaovanhoa.vn) - Hoàn cảnh tạo anh hùng. Bóng đá Iceland được “tạo hình” bởi đặc thù của một quốc đảo chỉ có 330 ngàn dân và nhiều tháng băng tuyết. Nhưng họ có vô vàn những bài học cho những quốc gia ước mơ viết nên những câu chuyện cổ tích trong thế giới bóng đá. Như Việt Nam.

• 5 lý do Iceland sẽ đánh bại Pháp tại EURO 2016
• Xứ Wales tái hiện kiểu ăn mừng ĐỘC của Iceland ở EURO 2016
• Nhà vô địch Olympic hứa bơi vòng quanh biển nếu Iceland vô địch EURO

Bán chuyên tức là vừa phải đá bóng, vừa phải đi kiếm việc làm khác để nuôi thân. Mỗi người phải có một cái nghề nào đó còn đá bóng chỉ là một công việc thỏa đam mê.

Chơi bóng là phải nghĩ xuất ngoại

Nhiều quốc đảo nhỏ bé, nhiều mảng đất mà bóng đá không phát triển, người ta vẫn thường phải làm như thế. Như đội bóng Maldives từng hành hạ tuyển Việt Nam khốn khổ chính là tập thể các cầu thủ nghiệp dư, ban ngày đi làm nhà hàng khách sạn ở đất nước nổi tiếng là thiên đường nghỉ biển, rồi chiều tối mới xách giày ra sân chơi bóng.

Kết quả là ở thời điểm Iceland đang tạo nên cơn địa chấn ở EURO 2016 trên đất Pháp, Iceland có cả thảy 67 cầu thủ đang có hợp đồng bóng đá chuyên nghiệp với các đội bóng ở châu Âu.

Gilfy Sirgudsson, ngôi sao nổi tiếng nhất của đội tuyển Iceland đã tuân thủ theo nguyên tắc phải tập luyện và đạt tới trình độ để ra nước ngoài chơi bóng. 16 tuổi Sirgudsson được Reading cho học bổng, tập luyện ở CLB của Anh này ba năm rồi sau đó đề nghị ký hợp đồng chuyên nghiệp. Và giờ Sirgudsson là ngôi sao của cả CLB Swansea mùa vừa rồi chơi rất hay ở Ngoại hạng Anh. Đội trưởng của Iceland, Aron Gunnarson cũng rời quê hương sang Hà Lan lúc 17 tuổi và nay đang chơi ở Anh cho Cardiff.

Nhưng Iceland không phải là Brazil, không thể thả những đứa trẻ ra hè phố hay bãi biển chơi bóng hoặc khi mùa đông dài hơn mùa hè, tuyết và băng giá nhiều hơn bất cứ thứ gì khác thì để nhào nặn ra những cầu thủ trẻ tiềm năng, Iceland đã có một quy trình phát triển bóng đá hoàn hảo mà có lẽ ngay cả người Đức cũng không thể làm tốt hơn họ.

Iceland đã lọt vào Tứ kết EURO 2016

Arnar Bill Gunnarsson, Giám đốc kỹ thuật của Liên đoàn bóng đá Iceland (cách nay hai tuần Việt Nam mới có Giám đốc kỹ thuật) nói rằng 15 năm về trước, ông chỉ có thể chơi bóng vào mùa Hè, còn mùa Đông chơi bóng ném và bóng rổ, và mùa Hè thì ông cũng chỉ tập được một buổi/tuần.

14 năm qua, Iceland ban hành một quy định, là mỗi ngôi trường phải có một sân bóng trong nhà và ngoài trời. Số tiền 2 triệu FIFA cho Iceland phát triển bóng đá được đầu tư cả vào hỗ trợ học phí học HLV và xây sân bóng. Thêm từ nguồn khác và cả từ ngân sách nữa, hàng loạt sân bóng các loại được xây lên, để rồi dù cho nước đóng băn ngoài kia thì trong nhà người Iceland vẫn có thể tập luyện và chơi bóng.

Iceland coi việc đào tạo ra các HLV bằng cấp thông qua các khóa học của UEFA là lẽ sống còn. Giờ họ có hàng ngàn HLV các cấp, trong đó riêng HLV bằng B và A gộp lại là khoảng 700. Nó đảm bảo rằng, cứ mỗi đứa trẻ Iceland chơi bóng cũng đều có thể được huấn luyện một cách bài bản cả về kỹ thuật lẫn tư duy ngay từ ngày đầu tiên. Nếu như ở các nước khác, một HLV phải dẫn dắt 3-5 đội trẻ thì ở Iceland, cùng lắm là 2.

Iceland đã chuẩn bị cho cú vươn mình vĩ đại

Iceland giờ đây có khoảng 22 ngàn cầu thủ đăng ký, tức gần 7% dân số. Số cầu thủ trẻ là khoảng 11 ngàn và số cầu thủ trên 18 tuổi nhiều bằng khoảng một nửa con số nói trên. Tức là tỉ lệ người Iceland đã chơi bóng từ nhỏ và sau đó tiếp tục gắn bó là tỉ lệ rất lớn. Một tỉ lệ thấp chỉ xảy ra với bóng đá nữ khi khoảng 14% nữ giới tiếp tục chơi bóng sau khi bước sang tuổi 18.

Iceland giờ có khoảng 100 CLB và gần 1000 đội bóng, và hệ thống giải đấu diễn ra quanh năm, và cái sân vận động quốc gia luôn bị quá tải vì sức chứa khoảng 10 ngàn người là quá bé.

Nhưng thành công nhất phải là các tuyến trẻ của Iceland cứ thế tiếp nối tạo dấu ấn bên cạnh việc họ đã thăng tiến khoảng 100 bậc trên bảng xếp hạng trong 4 năm qua, từ chỗ đứng 133 thì nay chuẩn bị lọt Top 30.

Năm ngoái đội U21 Iceland đã thắng U21 Pháp 3-2, và chỉ hai ngày trước đó, đội tuyển của họ đã thắng Hà Lan ở vòng loại EURO (cả hai lượt đi và về). Trong đội hình hôm ấy có 7 cầu thủ đã từng khoác áo U21 Iceland lọt vào VCK U21 châu Âu!

5 lý do Iceland sẽ đánh bại Pháp tại EURO 2016

Cuộc hành trình đáng kinh ngạc của Iceland sẽ tiếp tục vào Chủ nhật này khi họ bước vào vòng tứ kết và đối mặt với Pháp. Và dưới đây là 5 lý do mà Iceland sẽ đánh bại nước chủ nhà.

Chiến thắng 2-1 của Iceland trước đội tuyển Anh là một cú sốc thực sự với người Anh, nhưng nhìn sâu xa hơn, khi một đội bóng đang có 16 cầu thủ chơi ở giải đấu cao nhất là Premier Leagur thì đó chỉ là một trận đấu giữa hai thành phần tuyển chọn trong nội bộ giải Ngoại hạng.

Và dù chỉ là một quốc gia có 330 ngàn dân, một số lẻ của những Tây Ban Nha, Anh, Pháp, hay Đức nhưng số lượng cầu thủ chơi bóng đỉnh cao của Iceland đủ để xây dựng nên một đội bóng có chất lượng thì mọi bất ngờ của Iceland đều có lý do.

Một nhà báo nước ngoài đã phân tích vui rằng nếu chia số điểm FIFA trên đầu người thì Iceland là số 1 thế giới, nhưng đó là thực tế, cho thấy quy mô dân số không đảm bảo và cũng chẳng hạn chế thành công.

Đâu đó ngay gần Việt Nam cũng đã từng có những bài học như Singapore, đã tạo nên một quốc đảo cửa ngõ của Đông Nam Á với thế giới bên ngoài, và chỉ có vài triệu dân nhưng còn vô địch Đông Nam Á nhiều hơn cả Việt Nam.

Và bài học của Iceland chính là muốn vươn lên tầm thế giới, phải đào tạo trẻ với những chuẩn mực của thế giới mà không hề tốn kém, đắt đỏ, chỉ với việc chuẩn hóa, phổ biến một đội ngũ HLV trẻ và không bao giờ để thiếu sân bóng.

Kỳ Anh