Đội tuyển Việt Nam và khác biệt mang tên Xuân Son

Nguyễn Xuân Son có thể coi là khác biệt lớn nhất về chiến thuật cũng như phong cách chơi bóng của đội tuyển Việt Nam ở thời điểm hiện tại.

Màn trình diễn xuất sắc của tiền đạo Nguyễn Xuân Son trong màu áo đội tuyển Việt Nam tại ASEAN Cup 2024 có thể gói gọn trong hai từ "khác biệt". Cầu thủ sinh năm 1997 là phương án giải quyết tốt nhất cho các đường bóng hướng lên trên từ hàng phòng ngự hay chuyển trạng thái từ phòng ngự sang phản công.

Nhiều chuyên gia bóng đá có chung nhận định rằng: "Lịch sử AFF Cup chưa có tiền đạo nào dữ dằn như Xuân Son". "Mọi đường bóng đều dẫn đến Xuân Son". Hay có nhiều khán giả còn đặt ra một câu hỏi vui: "Nếu HLV Park Hang Seo có Xuân Son trong đội hình. Nếu ông Troussier có Xuân Son trong đội hình thì sao?" Những ý kiến này cho thấy sự quan trọng của Nguyễn Xuân Son trong đội hình cũng như sơ đồ chiến thuật của đội tuyển Việt Nam thời điểm hiện tại.

Để thấy được sự quan trọng của Xuân Son, chúng ta có thể nhìn bằng trực quan, đó là số bàn thắng mà tiền đạo này ghi được tại ASEAN Cup 2024. Thậm chí, anh còn bỏ lỡ tới 3 trận đấu vòng bảng do điều kiện về quốc tịch. Sự có mặt của Xuân Son đã giải quyết rất nhiều vấn đề về chiến thuật, lối chơi mà đội tuyển Việt Nam áp dụng từ thời HLV Park Hang Seo cho đến HLV Kim Sang Sik.

Sở dĩ có thể đặt HLV Park Hang Seo bên cạnh HLV Kim Sang Sik là bởi lối chơi và cách thức bố trí đội hình của hai vị chiến lược gia người Hàn không có quá nhiều khác biệt. Bộ đôi đến từ xứ sở Kim chi ưa thích phong cách chơi bóng với 3 trung vệ, trong đó 2 trung vệ lệch thường có các đường chuyền xuyên tuyến vào phía sau hàng phòng ngự đối phương.

Khi theo dõi màn trình diễn của đội tuyển Việt Nam dưới triều đại HLV Kim Sang Sik và Park Hang Seo, người hâm mộ sẽ có cảm giác "vô chiêu, vô thức", nhưng sự thực không hẳn như vậy. Cả hai HLV đều ưa thích lối chơi bóng dài, tìm kiếm khoảng trống sau lưng hàng hậu vệ, tiền vệ tận dụng bóng 2 cũng như tình huống cố định để dứt điểm. Lối chơi này cần một tiền đạo có thể độc lập tác chiến, to cao, có khả năng làm tường hữu hiệu. HLV Park Hang Seo ưa thích sử dụng tiền đạo như Tiến Linh trong khi ông Kim Sang Sik có Tiến Linh ở giai đoạn đầu vòng bảng, Xuân Son từ lượt trận cuối cùng vòng bảng, nhưng Xuân Son tạo ra nhiều khác biệt hơn.

Tiền đạo sinh năm 1997 có khả năng solo, cầm bóng tốt hơn hẳn. Từ bộ kỹ năng này, Son khiến bất kỳ HLV nào khi đối đầu đội tuyển Việt Nam cũng phải bố trí ít nhất hai cầu thủ theo kèm. Nhờ thế, hàng hậu vệ đối phương sẽ không dám dâng cao thường xuyên để hỗ trợ tuyến tiền vệ. Tuyến giữa đội tuyển Việt Nam hưởng lợi rất nhiều từ điều này. Áp lực từ hàng hậu vệ và tiền vệ đối phương lên tuyến giữa đội tuyển Việt Nam sẽ được giảm bớt và Hoàng Đức, Quang Hải… sẽ có nhiều khoảng trống hơn để chơi bóng.

Nếu HLV Troussier sở hữu Xuân Son thì sao? Ở thời điểm HLV Troussier dẫn dắt đội tuyển Việt Nam, ông thầy người Pháp thiếu một tiền đạo biết làm tường và cầm bóng tới mức ông phải đưa Hoàng Đức lên đá tiền đạo mũi nhọn. Nhưng Hoàng Đức không thể thích nghi với vị trí này, bản thân ông Troussier cũng không có quá nhiều thời gian để đào tạo.

Theo dõi màn trình diễn của Xuân Son trên sân có thể dễ dàng thấy rằng anh hoàn toàn có đủ khả năng làm điểm đến cho bất kỳ đường bóng nào. Cầu thủ 27 tuổi làm tốt mọi việc, từ cài người cầm bóng chờ đồng đội dâng lên rồi xoay người đi bóng, dứt điểm. Có Xuân Son, có lẽ HLV Troussier đã khác, ông sẽ có đầu ra cho các phương án 1/3 cuối sân thay vì chỉ biết cho học trò chuyền qua chuyền lại đầy bế tắc rồi lại đưa bóng về.

Khác biệt mà Xuân Son đem đến cho đội tuyển Việt Nam là rất lớn. Nếu Son duy trì được phong độ cao hiện tại, anh còn có thể giúp các đồng đội chơi xung quanh nâng cao trình độ. Thậm chí, HLV Kim Sang Sik có thể nghĩ đến kiểu đá cầm bóng, chuyền nhiều chạm lấy Xuân Son làm tâm điểm để đổi mới lối chơi tại đội tuyển Việt Nam.