Ca khúc 'With or Without You' của U2: Hát cho tất cả những vấn đề trên thế giới

Sự nghiệp của U2 có thể được chia thành 2 thời kỳ rõ rệt: Thời đầu những năm 1980, và thời sau album The Joshua Tree. Điều này thật thú vị vì album này có nửa đầu mạnh mẽ hơn, đặc biệt là 3 ca khúc đầu tiên, mang đậm hương vị rock hào nhoáng - thứ hoàn toàn vắng mặt trong nửa còn lại.

Ca khúc thứ 3, và hay nhất album, là With or Without You, một giai điệu lãng mạn khá kì lạ với một nhóm nhạc dường như thích thảo luận về những ức chế trong họ hơn là sự phấn khích với cuộc sống.

Kiềm chế giữa căng thẳng

Phần lớn With or Without You được viết bởi thành viên Bono. Ông là người được nuôi dưỡng trong mình cả niềm tin Tin lành lẫn Công giáo, và nhiều ca khúc của ông gợi lên cả chủ nghĩa khắc kỷ lẫn sự hân hoan. Cũng chính những sợi vặn xoắn này đã tạo nên With or Without You - một trong những giai điệu có sức ảnh hưởng nhất trong sự nghiệp của Bono.

Lời ca khúc dường như là về sự phân đôi nội tâm khi ông cố gắng hòa giải giữa ngôi sao nhạc rock (Bono) với con người được sinh ra (Paul Hewson), vừa kéo vừa đẩy con người tới với con quái vật mà mình đã vô tình tạo ra.

"Có ít nhất 2 người trong tôi: một người rất có trách nhiệm, bảo vệ và trung thành và kẻ lang thang, lười nhác chỉ muốn trốn tránh trách nhiệm" - Bono giãi bày trong cuốn sách U2 by U2 - "Tôi đã nghĩ những căng thẳng này sẽ hủy hoại tôi nhưng thực ra, đó chính là tôi. Hóa ra, sự căng thẳng đó lại là điều khiến tôi trở thành một nghệ sĩ".

Giống như phần lớn các ca khúc của U2, Bono đóng vai trò là người viết nhạc, nhưng 3 thành viên còn lại cũng đã ghi dấu ấn mạnh mẽ trong ca khúc, từ dòng bass uyển chuyển của Adam Clayton cho đến những cú guitar lượn sóng làm nền trong phần điệp khúc đầy phấn khích của ca khúc. The Edge, tay guitar của U2, cho rằng, sự đơn giản của hợp âm rải phù hợp với nền tảng của ca khúc.

Phía sau lưng Bono còn là âm thanh rầm rì của một màn trưng trổ trống, khi tay trống Larry Mullen Jr. tung ra đủ các ngón nghề trong màn trình diễn được ghi âm rõ nét. Có sự tự tin và kiểm soát rõ rệt trong cách chơi của Mullen. Khi lời ca của Bono ngày càng mất kiên nhẫn, những tiếng trống càng dồn dập hơn. Và khi ca khúc rơi vào chiều sâu trầm tư, tiếng chũm chọe được đẩy lên trước.

Thời gian sẽ chứng minh Mullen nằm trong số những tay trống vĩ đại nhất mọi thời đại nhưng thời điểm đó, tài năng của ông dường như luôn bị che khuất. With or Without You có lẽ là khoảng thời gian tuyệt vời nhất của ông. Chính sự kết hợp giữa giọng hát đầy tinh thần với tiếng trống dồn dập đã khiến ca khúc trở nên càng đáng nhớ.

"Rõ ràng là ngay từ đầu, ca khúc đã khá đặc biệt" - Bono nói trong một lần phỏng vấn vào năm 2005 - "Nó được đẩy lên cao dần. Nó vỡ ra và rơi xuống, rồi lại bật lên. Mọi người trong phòng thu đều nói: "Được rồi, The Edge, hãy xem liệu có có thể bùng nổ ở đây không". Nhưng nhớ phải thật kiềm chế. Ý tôi là sự kiềm chế về mặt tâm thần, và đó là thứ khiến trái tim bạn tan nát chứ không phải đoạn điệp khúc".

Luôn có cái giá phải trả

With or Without You là đĩa đơn mở đường cho album The Joshua Tree, phát hành vào tháng 3/1987. Nhanh chóng trở thành ca khúc thành công nhất của U2 tính tới thời điểm đó, thu hút đông đảo sự chú ý. Nhưng, như thường lệ, U2 không muốn giải thích ý nghĩa đằng sau các ca khúc của họ. Thế nhưng, giai điệu càng trở nên hay hơn vì sự mơ hồ và bí ẩn của ca từ.

Trên bề mặt dễ thấy nhất, đó là một khúc thiền về sự mâu thuẫn đau đớn trong một mối quan hệ, khi khao khát mãnh liệt được ở lại cũng ngang bằng với khao khát được ra đi, và sau cùng: cái mất đi khéo lại là chính bản thân mình.

Nhưng người nghe cũng nhanh chóng nhận ra chiều sâu khác của ca khúc, cho phép bản thân tự lấp đầy khoảng trống bằng những quan điểm và vấn đề của mình. With or Without You dường hướng tới mọi vấn đề của toàn thế giới khi cho phép người nghe có cơ hội tái tạo lại bản chất của những vấn đề của mình. Ca khúc lập tức đi vào lòng người ở những buổi biểu diễn trực tiếp, khiến Bono phải viết thêm một số lời ca ngay trên sân khấu.

Với cá nhân Bono, ông ngày càng tự tin với tư cách là một ca sĩ, sau khi thoát khỏi cái bóng khổng lồ của David Bowie và Mick Jagger, tạo ra một giọng hát hoàn toàn mới của mình và chỉ riêng mình.

Ngoài chia sẻ về mâu thuẫn trong bản thân, một lần khác, Bono thừa nhận rằng With or Without You  xuất phát từ cảm giác tội lỗi khi nói chuyện với những người phụ nữ khác, có thể bắt nguồn từ việc ông mất mẹ khi còn hơn một cậu bé. Một lần khác, Bono nhấn mạnh rằng đó là "về cảm giác của tôi khi ở U2 lúc đó: bị phơi bày" khi ông không muốn trả lời phỏng vấn nhiều do "có một cái giá phải trả cho cuộc sống cá nhân của tôi và cũng là cái giá cho cả nhóm".

Suốt ngần ấy năm sau, With or Without You vẫn được coi là một trong những ca khúc đáng suy ngẫm nhất của ban nhạc. Những ca khúc kinh điển tiếp theo cho thấy U2 tiếp tục hát bằng cả nỗi lòng của mình - One, Lemon, Miss Sarajevo - đã được các nhà phê bình coi là sự tiếp nối của With or Without You. Và nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về khả năng của U2 trong 4 album đầu tiên của họ, The Joshua Tree đã khiến những người phản đối im lặng hoàn toàn, tạo ra một tác phẩm vừa lan rộng khắp thế giới vừa chứa đựng chiều sâu tâm trạng.

Daniel Lanois, đồng nhà sản xuất ca khúc, cảm thấy With or Without You chứa đựng rất nhiều "khao khát" trong đó. "Điều tôi nhận thấy từ ca khúc là ta luôn sẵn sàng chấp nhận nhưng cũng luỗn sẵn sàng bỏ lại điều gì đó phía sau, giống như chính cuộc sống vậy. Mỗi thứ tới kèm theo cái giá phải trả và ta phải bỏ lại những thứ khác phía sau".